شايد كمتر كسي فكر ميكرد روزي رقابت بر سر طيف فركانسي تا اين حد جدي شود. در حال حاضر، فركانس در شبكههاي بيسيم حكم طلا را دارد و همه بر سر آن از هم پيشي ميگيرند. از زماني كه صحبت از فناوري LTE-U شد، برخي آن را به منزله نابودي وايفاي و برخي پيشرفت در شبكههاي سلولي تلقي كردند.
طيفهاي فركانسي به دو دسته مجوزدار (Licensed) و آزاد (Unlicensed) تقسيم ميشوند. طيفهاي مجوزدار در انحصار اپراتورها و سازمانهاي ديگر هستند و ديگران حق استفاده از آن فركانسها را ندارند. در مقابل، استفاده از طيفهاي آزاد رايگان است و به مجوز نياز ندارد. فناوري وايفاي از جمله فناوريهايي است كه از طيفهاي آزاد براي انتقال دادهها استفاده ميكند.
در سراسر دنيا، تنظيمكنندگان مقررات و همچنين صنايع در تلاش هستند تا از يك طيف فركانسي مشخص در شبكههاي گوناگون استفاده كنند. سياستها و فناوريهاي جديد احتمالاً كارايي را افزايش ميدهند، اما به تبع آن تداخل و مشكلات ديگري هم به وجود ميآورند.
فناوري كه اخيراً سر و صداي زيادي به پا كرده است، فناوري «LTE در طيف آزاد» يا همان LTE-U است كه قصد دارد باند فركانسي 5 گيگاهرتز را نيز به محدوده فركانسي LTE اضافه كند. LTE-U چالشهاي بسياري را به همراه دارد، زيرا اگرچه پهناي باندي كه از آن استفاده ميكند جزء پهناي باند آزاد است، اما فناوري وايفاي (كه حدود 60 تا 80 درصد ترافيك دستگاهها را منتقل ميكند) نيز از اين باند استفاده ميكند. بعد از ارائه اين فناوري از طرف كوالكام و برخي شركتهاي ارائهدهنده خدمات ارتباطي (Carrier)، حاميان وايفاي انتقادات بسياري كردند و اين انتقادات آنقدر ادامه داشت تا اينكه سرانجام تفاهمنامهاي بين دو طرف به امضا رسيد. با توجه به نتايج تحقيقاتي كه درباره تأثيرات دو فناوري وايفاي و LTE-U در كنار يكديگر انجام گرفت، احتمالاً بهزودي شاهد ورود LTE-U به بازار خواهيم بود.
اخيراً مذاكراتي بين نمايندگان گروهها و شركتهاي مختلف درباره LTE-U برگزار شد. هارولد فِلد (Harold Feld) معاون ارشد گروه Public Knowledge كه مدافع حقوق مصرفكننده است ميگويد: «دنياي شلوغي است. بايد ببينيم چگونه فناوريهاي مختلف ميتوانند در كنار هم قرار بگيرند و با هم سازگار باشند. در گذشته مسائل مربوط به تداخل فركانسي چندان مشكلساز نبودند، ولي در حال حاضر اين گونه نيست. اگر يك اپراتور بخواهد مجوز بگيرد، بايد فركانس از ديگري گرفته شود. اگر استفاده از طيف آزاد بود، همه مجبور بودند تداخل فركانسي را بپذيرند و چيزي در انحصار كسي نبود.»
پاتريك وِلش (Patrick Welsh) نماينده شركت Verizon اشاره داشت كه اين شركت قصد دارد براي افزايش ظرفيت شبكههاي LTE از پهناي باند 5.8 گيگاهرتز استفاده كند. اما اگر بخواهيم از همان LTE در پهناي باند آزاد استفاده كنيم، تأثير آن ويرانگر خواهد بود؛ بنابراين، مهندسان اين شركت دست به كار شدند تا تغييرات متناسب را به وجود آورند. اكنون LTE-U در ايالات متحده، چين، هند و كره جنوبي در دسترس است. در كشورهاي ديگر نيز فناوري مشابهي به نام LAA توسط سازمان 3GPP استاندارد شد. اين فناوري از تكنيكهاي بيشتري براي سازگاري با ديگر فناوريها استفاده ميكند و حاميان وايفاي اعتقاد دارند از LTE-U امنتر است. برخي خدمات دهندگان ارتباطي در ايالات متحده نيز در نظر دارند در نهايت روي LAA سرمايهگذاري كنند. اما اين پايان كار نيست.
افزايش روزافزون تقاضا براي ظرفيت بيسيم به علاوه بينيازي به كنترل در باندهاي فركانسي آزاد، بازيگران جديدي را به سوي اين باندهاي فركانسي ميكشاند و رقابت بين شبكههاي LTE و وايفاي آغاز رقابتي جديد بين سازندگان دستگاهها و ارائهدهندگان خدمات اينترنتي (ISP) است. آنها بهدنبال اين هستند كه بهجز باند 5.8 گيگاهرتز از باندهاي فركانسي ديگري نيز استفاده كنند. باند 3.5 گيگاهرتز: تحليلگر شركت Tolaga Research درباره اين باند كه بيشتر استفاده نظامي دارد اظهار داشت: «ايالات متحده، بريتانيا، استراليا و برخي كشورهاي ديگر در نظر دارند از فركانسهاي باند 3.5 گيگاهرتز براي دستگاههاي گوشي همراه استفاده كنند. اما اين كار بهراحتي امكانپذير نيست. زيرا فركانس موجود اين باند در همه كشورها يكسان نيست.» در صورت استفاده از اين فركانسها بايد نوعي اولويتبندي وجود داشته باشد كه كاربران نظامي بر كاربران معمولي در اولويت باشند. باندهاي موج ميليمتري: اين باندها كه فركانسي بين 30 تا 300 گيگاهرتز را شامل ميشوند، هدف شبكههاي نسل پنجم (5G) در آينده هستند. بنابراين، نقش مهمي را در آينده شبكههاي سلولي ايفا ميكنند، هرچند ممكن است تا چند سال آينده نحوه استفاده از آنها مشخص نباشد.
باند DSRC: سيستمهاي DSRC از باند 5.9 گيگاهرتز استفاده ميكنند و براي ارتباط خودروها با يكديگر و همچنين ارتباط با سيستمهاي ديگري كه در نزديكي آنها است (مثل باجههاي پرداخت عوارض) بهكار ميروند. تنظيمكنندگان مقررات هم در اروپا و هم در ايالات متحده بر سر استفاده همزمان وايفاي و DSRC در باند 5.9 گيگاهرتز با يكديگر اختلافاتي دارند و برخي اعتقاد دارند سيستمهاي وايفاي به عملكرد DSRC لطمه ميزنند.
هارول فلد اظهار داشت كه وقتي فناوريهاي مختلف در يك طيف فركانسي كار ميكنند بايد روشي استاندارد براي مشخص كردن تأثيرات آنها بر يكديگر وجود داشته باشد كه اكنون چنين روشي وجود ندارد. همچنين، او تأكيد كرد به يك چارچوب استاندارد نياز است تا تخصيص طيفها مطابق آن انجام شود و كميسيون ارتباطات فدرال (FCC) كه وظيفه تخصيص پهناي باند در ايالات متحده را برعهده دارد، با ورود هر فناوري با اين قضيه درگير نشود.
افزايش روزافزون تقاضا براي ظرفيت بيسيم به علاوه بينيازي به كنترل در باندهاي فركانسي آزاد، بازيگران جديدي را به سوي اين باندهاي فركانسي ميكشاند و رقابت بين شبكههاي LTE و وايفاي آغاز رقابتي جديد بين سازندگان دستگاهها و ارائهدهندگان خدمات اينترنتي (ISP) است.
قطعاً كاربران به استفاده از فركانسهاي ديگر براي اينترنت گوشي همراه واكنش مثبت نشان ميدهند و از آن استقبال ميكنند، اما آنها تأثيرات LTE-U بر وايفاي را در نظر نميگيرند. تعداد فناوريهاي مختلفي كه از يك طيف فركانسي مشخص استفاده ميكنند در حال افزايش است. با اين روند در آينده شاهد اين خواهيم بود كه هر طيف فركانسي فقط به صورت موقت توسط ديگر فناوريها در اختيار ما قرار ميگيرد. در نهايت بايد گفت، اگر بخواهيم به ظرفيت بالا در شبكههاي بيسيم دست پيدا كنيم، بايد به اندازه كافي طيف فركانسي در اختيار داشته باشيم، وگرنه رسيدن به اين هدف امكانپذير نخواهد بود.
اين روزها دسترسي نداشتن به اينترنت در محل كار يك فاجعه بزرگ محسوب ميشود. از طرفي دوره اتصال كامپيوترهاي دسكتاپ در دفاتر تجاري توسط سيم به يك ديگر نيز به سر آمده است. حالا ديگر ارتباط بين كارمندان و ارباب رجوع در محيط كار توسط اتصال بيسيم يا همان وايفاي انجام ميشود كه ميتواند به ميزان قابل ملاحظهاي فشار به شبكه بيسيم دفتر كار شما وارد كند. اما در اين بين عوامل كمتر شناخته شده ديگري نيز هستند كه باعث بروز مشكلات بزرگي در راه رسيدن اينترنت به كارمندان شما ميشوند.
حتما متعجب خواهيد شد، وقتي بدانيد همه روزه چه عوامل و شرايطي شبكه شما را تحت فشار و ازدحام قرار ميدهد. در ادامه به 12 مشكل رايج كه هر دفتر كاري (چه بزرگ چه كوچك) در مورد مديريت و اداره شبكه وايفاي خود با آن مواجه ميشود خواهيم پرداخت.
ممكن است تصور كنيد امواج وايفاي شما از هر راهي مسير خود را طي ميكند، اما اينگونه نيست. شيشههاي رنگي اغلب از افزودنيهاي فلزي تشكيل شدهاند كه ميتواند به شدت امواج وايفاي را جذب كند. بنابراين اگر دفتر كار شما از تعداد زيادي پنجره يا شيشههاي بزرگ رنگي براي جداسازي بخشهاي مختلف تشكيل شده است، مطمئنا روي ارسال امواج تاثير منفي خواهد گذاشت.
2. آينهها
يكي از قاتلين بزرگ امواج وايفاي آينهها هستند كه به دليل انعكاس امواج ميتوانند قدرت سيگنال شما را تا 50 درصد كاهش دهند. اگر بين روتر و ميز شما سرويس بهداشتي قرار دارد، اين خود بخشي از مشكل شما است.
3. آب
اگر محل كار خود را با يك آكواريوم بزرگ تزئين كردهايد، بايد بدانيد كه آب هم مثل شيشه به دليل چگالي خاص خود يك مانع بزرگ براي عبور امواج وايفاي است. آب ميتواند امواج را جذب كرده و به دام بياندازد. اگر ميبينيد وقتي كنار ساحل يا مقدار زيادي آب قرار داريد، سيگنال شما قطع شده يا به شدت كم ميشود، دليل آن همين خاصيت آب است.
4. توريهاي فلزي
توريهاي فلزي از جمله مصالح رايج به كار رفته در ساختمانها هستند و اين به معنا است كه احتمالا ديوارهاي شما با فلز محصور شده است. فلز هم ميتواند امواج را جذب كرده و هم مسير آن را منحرف كند. براي جلوگيري از اثرات مخرب اين پديده بايد محل كار خود را به تجهيزات لازم مجهز كنيد. معمولا براي تقويت امواج روتر شما به دستگاههاي گسترش دهنده سيگنال يا اكسس پونت نياز خواهيد داشت. جديدترين شيوه براي تقويت و ارسال سراسري امواج وايفاي نيز شبكههاي زنجيرهاي يا مش هستند.
5. BYOD
Bring Your Own Device يا به اصطلاح فارسي «هر نفر يك دستگاه اختصاصي» به شيوهاي مرسوم در محيطهاي كاري تبديل شده است. اغلب روترها 10 تا 20 دستگاه مختلف را ميزباني ميكنند. اين روزها با ازدياد تلفنهاي هوشمند، تبلتها، لپتاپها و تجهيزات اداري بيسيم مثل چاپگر و اپل تيوي نصب شده در اتاق كنفرانس، پهناي باند به سرعت اشغال ميشود و بايد فكري به حال آن كرد.
6. جلسات كاري
شما هم حتما از زبان كارمندان بخش ايتي يك سازمان شنيدهايد كه در زمان جلسات كاري به دليل دانلود كردن همزمان يك فايل كوچك 20 مگابيتي دستور كار جلسه توسط تمام اعضا چه مشكلاتي براي شبكه پيش آمده است. براي جلوگيري از به زحمت افتادن كارمندان خود قبل از شروع جلسات مطمئن شويد كه شبكه شما از پهناي باند كافي برخوردار است. بهترين كار اين است كه به هر كدام از اين جلسات يك كانال مجزا اختصاص دهيد.
7. تعداد بيش از اندازه از شبكههاي وايفاي مجزا
استفاده از چند روتر مختلف روي كانالهاي يكسان با كلمات عبور مختلف براي افزايش سطح پوشش شبكه در برخي محيطهاي اداري كه اغلب خبري از متصديان حرفهاي حوزه ايتي هم در آنها نيست، چندان دور از انتظار نيست. مشكل اينجا است كه شبكههاي وايفايي كه در مجاورت هم قرار دارند، ميتوانند روي يك ديگر اختلال ايجاد كنند. اگر قصد داريد از چند روتر استفاده كنيد، سيستم شبكه خود را به گونهاي تنظيم كنيد تا هر روتر يا اكسس پوينت روي يك كانال مناسب و مجزا تنظيم شود تا احتمال تداخل به حداقل ممكن برسد.
8. فضاي نامناسب
براي بهرهمندي از حداكثر توان سيگنال شبكه در سراسر دفتر كار خود بسيار مهم است كه نيازها و فضاي تجهيزات مورد نياز را پيشبيني كنيد. به بيان ديگر، تنها روتري كه براي كل دفتر كار خود در نظر گرفتهايد را پشت قفسه و ساير تجهيزات ايجاد اختلال در امواج قرار ندهيد.
9. تجهيزات بيكيفيت
بعضي از دفاتر تجاري از همان تجهيزاتي استفاده ميكنند كه توسط خدمات دهنده اينترنت به آنها ارائه شده است يا براي صرفهجويي در هزينهها روترهاي ارزان قيمت (در اغلب موارد بيكيفيت) را خريداري ميكنند كه باعث بروز مشكلاتي در عملكرد شبكه ميشود. وقتي يك شبكه وايفاي را براي يك دفتر تجاري كوچك (1 تا 3 كارمند) راهاندازي ميكنيد، كوچكترين كار اين است كه از يك روتر خانگي رده بالاي باكيفيت استفاده كنيد. با افزايش تعداد كارمندان نيز بهتر است روتر خود را با يك نمونه تجاري تعويض كنيد. صرف كمي هزينه بيشتر براي خريد يك روتر حرفهاي ارزش جلوگيري از مشكلات متعدد نياز به اينترنت در يك جلسه كاري را دارد.
10. قفسه پوشهها
امواج بيسيم بعد از گذشتن از بين فلزات بسيار ضعيف ميشوند، بنابراين روتر يا اكسسپوينت خود را در اتاقي كه با قفسه پوشهها پر شده قرار ندهيد. شايد در ظاهر چنين اشتباهي كاملا محرز باشد، اما متعجب خواهيد شد اگر بدانيد اين كار چقدر اتفاق ميافتد.
11. آشپزخانه شما
داخل آشپزخانهها تعداد زيادي لوازم وجود دارد كه قدرت سيگنال وايفاي را كم ميكند. يخچالها و به ويژه اجاقهاي مايكرويو به شدت روي امواج بيسيم اختلال ايجاد ميكنند، بنابراين، سعي كنيد تجهيزات شبكه خود را تا حد ممكن دور از محيط آشپزخانه نگهداري كنيد.
12. جمعيت
بله درست شنيديد، بدن انسان از 50 تا 65 درصد آب تشكيل شده است و اگر تعداد افرادي كه در يك دفتر تجاري رفت و آمد ميكنند، زياد باشد؛ ميتواند روي ارسال امواج وايفاي تاثير منفي بگذارد. براي جلوگيري از اختلال امواج توسط جمعيت حاضر در دفتر كار خود سعي كنيد روتر را تا حد ممكن در ارتفاع بالا نصب كنيد.
حالا كه با عوامل ايجاد اختلال در شبكه وايفاي دفتر كار خود آشنا شديد، ميتوانيد تا حد ممكن از آن جلوگيري كنيد. در خيلي از مواقع بسياري از اين مشكلات مربوط به عدم توجه به تجهيزات به كار رفته بر اساس شرايط و نياز كسب و كار شما ميشود. اگر بيشتر از سه نفر در يك محيط مشغول به كار هستند يا شبكه وايفاي شما براي استفاده عموم باز است، حتما از تجهيزات با كيفيت تجاري استفاده كنيد. كمك گرفتن از افراد متخصص را نيز فراموش نكنيد.